4 ερωτήσεις για τη φονική πυρκαγιά στη Lahaina, Χαβάη

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ - Πεντέλη, Δευτέρα 14 Αυγούστου 2024, 13:00

Η πυρκαγιά που έπληξε τη νήσο Maui της Χαβάη, ισοπεδώνοντας κυριολεκτικά την ιστορική πόλη της Lahaina και προκαλώντας έως σήμερα (Δευτέρα, 14.08.2023) το θάνατο περισσότερων από 90 ανθρώπων, αποτελεί τη φονικότερη πλέον πυρκαγιά των τελευταίων 100 ετών στην ιστορία των ΗΠΑ. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, η πυρκαγιά ξέσπασε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης 8 Αυγούστου 2023, στις πλαγιές του όρους Mauna Kahalawai, ανατολικά της πόλης Lahaina και έως νωρίς το πρωί (09:00 τοπική ώρα) είχε τεθεί υπό έλεγχο. Ωστόσο, το μεσημέρι της ίδιας ημέρας (08.08.2023, 15:00 τοπική ώρα) αναφέρθηκε αναζωπύρωση της φωτιάς, με τους θυελλώδεις ανατολικούς ανέμους να οδηγούν στην εκρηκτική της εξάπλωση και συμπεριφορά. Σύμφωνα με τις αναφορές που υπάρχουν, μέσα σε λιγότερο από 3 ώρες η φωτιά είχε φτάσει στην ακτή, καίγοντας πλέον εντός του αστικού ιστού της πόλης Lahaina. 

Αναφορικά με τις συνθήκες που οδήγησαν σε αυτή τη φονική πυρκαγιά, η Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών παρουσιάζει τις ακόλουθες ερωτήσεις και απαντήσεις. 

1) Τι ρόλο έπαιξαν οι μετεωρολογικές συνθήκες στην εκδήλωση της πυρκαγιάς;  

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Ξηρασίας της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, 20% της έκτασης της νήσου Maui όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά βρίσκοταν από τις αρχές του Αυγούστου 2023 στο επίπεδο προειδοποίησης 1, το οποίο αντιστοιχεί σε συνθήκες μέτριας ξηρασίας. Η διαθεσιμότητα καύσιμης ύλης ήταν υψηλή εξαιτίας της προηγηθείσας υγρής περιόδου το χειμώνα και της επακόλουθης εμμονής των ξηρών συνθηκών. Επιπροσθέτως, τα προγνωστικά στοιχεία που υπήρχαν διαθέσιμα αρκετές ημέρες πριν την εκδήλωση της πυρκαγιάς υποδείκνυαν πολύ υψηλή επικινδυνότητα λόγω των ενισχυμένων Α/ΒΑ ανέμων, με έμφαση στις υπήνεμες πλευρές της νήσου Maui. Συνεπώς, υπήρχαν διαθέσιμα όλα τα συστατικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την εκδήλωση δυνητικά καταστροφικών πυρκαγιών.  

2) Ποιες είναι οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες που οδήγησαν στην εκρηκτική συμπεριφορά της φωτιάς;  

Η ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων δείχνει ότι οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της εκρηκτικής εξάπλωσης της φωτιάς καθορίστηκαν κύρια από την παρουσία ενός πολύ ισχυρού πεδίου υψηλών πιέσεων στα βόρεια του νησιωτικού συμπλέγματος της Χαβάης (Εικόνα 1). Η παρουσία αυτού του ανώμαλα ισχυρού πεδίου υψηλών πιέσεων είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ισχυρής βαροβαθμίδας κατά τη διεύθυνση βορράς-νότος και συνεπακόλουθα την ενίσχυση των Α/ΒΑ ανέμων (αληγείς άνεμοι). Πνέοντας με θυελλώδεις εντάσεις πάνω από το όρος Mauna Kahalawai, οι Α/ΒΑ άνεμοι έδρασαν ως καταβάτες στην υπήνεμη πλευρά του όρους, εκεί όπου βρίσκεται η πόλη Lahaina. Εξαναγκαζόμενοι από την τοπογραφία να κινηθούν “κατηφορικά” στην υπήνεμη πλευρά, οι Α/ΒΑ καθίστανται ακόμη περισσότερο θερμοί και ξηροί, συνεισφέροντας καθοριστικά στην ακραία ξήρανση της καύσιμης ύλης και επομένως στην αύξηση της ευκολίας ανάφλεξης. Επιπροσθέτως, η συνοπτική κυκλοφορία που περιγράφηκε προηγούμενα, με την παρουσία του πολύ ισχυρού πεδίου υψηλών πιέσεων, είχε ως αποτέλεσμα και την μεταφορά στην επιφάνεια θερμού και ξηρού αέρα από την μέση και κατώτερη τροπόσφαιρα (Εικόνα 1), στοιχείο που συνεισέφερε στη δημιουργία περιβάλλοντος εξαιρετικά ευνοϊκού για την εκρηκτική εξάπλωση και συμπεριφορά της φωτιάς. Συμπερασματικά, η εκρηκτική εξάπλωση της πυρκαγιάς στη νήσο Maui καθοδηγήθηκε κύρια από την επικράτηση πολύ ισχυρών (θυελλωδών), θερμών και ξηρών ανέμων λόγω της επικρατούσας συνοπτικής κυκλοφορίας.  

Εικόνα 1. Σύνοψη συνοπτικής ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της φονικής πυρκαγιάς στη νήσο Maui της Χαβάης. 

 3) Έπαιξε ρόλο ο τυφώνας Dora στην εκρηκτική εξάπλωση της φωτιάς; 

Όχι. Ο κατηγορίας 4 τυφώνας Dora μπορεί να ήταν ένας ισχυρός τυφώνας, αλλά η διέλευση του έλαβε χώρα περίπου 1.000 km νότια του νησιωτικού συμπλέγματος της Χαβάης. Το αποτέλεσμα είναι η επίδραση του ανεμολογικού πεδίου του τυφώνα στους ανέμους που έπνεαν στην περιοχή της νήσου Maui να είναι πρακτικά αμελητέα. Η ένταση των θυελλωδών ανέμων που καθοδήγησε την εκρηκτική εξάπλωση και συμπεριφορά της φωτιάς καθορίστηκε από τη συνοπτική κυκλοφορία (βλ. Ερώτηση 2) και όχι από την παρουσία του τυφώνα Dora στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού. 

4) Υπάρχουν ομοιότητες με τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι της Αττικής; 

Ναι. Τόσο στην φονική πυρκαγιά στο Μάτι της Αττικής, όσο και σε αυτή στη νήσο Maui, καταγράφεται η αλληλεπίδραση του ανέμου με την τοπογραφία, με αποτέλεσμα τη δημιουργία των πολύ θερμών και ξηρών καταβατών ανέμων. Υπενθυμίζεται ότι στην περίπτωση του Ματιού, έπνεαν θυελλώδεις δυτικοί άνεμοι που έδρασαν ως καταβάτες στην υπήνεμη πλευρά του όρους Πεντέλη, καθοδηγώντας την εκρηκτική εξάπλωση και συμπεριφορά της φωτιάς. Ωστόσο, σε αντίθεση με την πυρκαγιά στη νήσο Maui, στην πυρκαγιά του Ματιού, σημαντικό ρόλο έπαιξε και η παρουσία του υποτροπικού αεροχειμμάρου που ευνόησε την μεταφορά στην επιφάνεια ισχυρών ανέμων και θερμού και ξηρού αέρα. 

Εικόνα 2. Εστίες πυρκαγιάς όπως εντοπίστηκαν από δορυφόρους της NASA, σε περιοχές της νήσου Μάουϊ στη Χαβάη, κατά την χρονική περίοδο 9 και 10 Αυγούστου 2023. Πηγή δεδομένων: FIRMS/NASA

 Αποκωδικοποιώντας τα μαθήματα από τη φονική πυρκαγιά στη νήσο Maui της Χαβάης, αξίζει να σημειώσουμε τα ακόλουθα:

- Η παρακολούθηση των μετεωρολογικών συνθηκών σε βάθος μηνών έως και ετών πριν από κάθε αντιπυρική περίοδο και η βραχυπρόθεσμη πρόγνωση (2-3 ημέρες) των πυρομετεωρολογικών συνθηκών σε συνοπτική και περιοχική κλίμακα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο εργαλείο οποιουδήποτε συστήματος εκτίμησης επικινδυνότητας.

- Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η αξιοποίηση της διαθέσιμης πυρομετεωρολογικής γνώσης, εργαλείων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων εξελιγμένων μοντέλων φωτιάς-ατμόσφαιρας τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ των προτέρων για τη χάραξη σεναρίων διαχείρισης και αντιμετώπισης, υλοποιώντας υποθετικά σενάρια πυρκαγιών, αλλά και επιχειρησιακά σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. 

Eνισχυμένο μελτέμι στα ανατολικά και στο Αιγαίο την Κυριακή 13/08 - Τα 89 km/h έφτασε η ταχύτητα των ανέμων στην Αράχωβα

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Κυριακή 13 Αυγούστου 2023, 17:00

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, ενισχυμένο μελτέμι επικράτησε για ακόμα μία ημέρα στα ανατολικά ηπειρωτικά και στο Αιγαίο την Κυριακή 13 Αυγούστου 2023, με τις ριπές του ανέμου στην Αράχωβα να φτάνουν τα 89 km/h. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου έως τις 17:00 το απόγευμα.

Eπιμένουν τα ισχυρά μελτέμια στο Αιγαίο το Σάββατο 12/08

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 12 Αυγούστου 2023, 16:00

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, το Σάββατο 12 Αυγούστου 2023, ισχυρά μελτέμια πνέουν στο Αιγαίο και στα ανατολικότερα ηπειρωτικά τμήματα. Μάλισταοι ριπές του ανέμου στις Κυκλάδες, στην Αττική και στην Εύβοια ξεπέρασαν τα 80 km/h. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου έως τις 16:00 το απόγευμα.

Eνισχυμένο μελτέμι στο Αιγαίο - Τα 87 km/h έφτασε η ταχύτητα των ανέμων στη Τήνο

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 11 Αυγούστου 2023, 18:45

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, ενισχυμένο μελτέμι πνέει στο Αιγαίο την Παρασκευή 11 Αυγούστου 2023, με τις ριπές του ανέμου στο Πόρτο Τήνου να φτάνουν τα 87 km/h. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου έως τις 18:45 το απόγευμα.

Αξιόλογες βροχοπτώσεις στα κεντρικά και βόρεια την Πέμπτη 10/08

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Πέμπτη 10 Αυγούστου 2023, 20:15

Σε συμφωνία με τα προγνωστικά στοιχεία, αξιόλογες βροχοπτώσεις εκδηλώθηκαν στην κεντρική και βόρεια χώρα έως αργά το απόγευμα της Πέμπτης 10/08. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα 8 μεγαλύτερα ύψη βροχής μέχρι τις 20:00, σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Άστατος καιρός κυρίως στα κεντρικά και βόρεια την Πέμπτη 10/08 - Επεισόδιο βροχόπτωσης κατηγορίας 1

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 10 Αυγούστου 2023, 08:45

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/ meteo.gr, άστατος καιρός θα επικρατήσει την Πέμπτη 10/08 σε αρκετές περιοχές της κεντρικής, ανατολικής και βόρειας χώρας.

Βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν κυρίως στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες. Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του επεισοδίου βροχόπτωσης (RPI), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το αναμενόμενο επεισόδιο βροχόπτωσης κατατάσσεται στην Κατηγορία 1 (Χαμηλή).

Βροχές κατά περιόδους αναμένονται στο νομό και στην πόλη της Θεσσαλονίκης, με πιθανότητα για σποραδικές καταιγίδες.

Στους προγνωστικούς χάρτες, αποτυπώνεται η γεωγραφική κατανομή των φαινομένων τα τρίωρα 12:00 - 15:00 και 15:00 - 18:00 (ώρα Ελλάδας) της Πέμπτης 10/08.

Ξεπέρασε τους 35 βαθμούς η θερμοκρασία την Τετάρτη 09/08

Σύνταξη/Επιμέλεια: Στρατής Βουγιούκας, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 9 Αυγούστου 2023, 16:00               

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, οι μέγιστες θερμοκρασίες την Τετάρτη 9 Αυγούστου ξεπέρασαν τοπικά τους 35 βαθμούς Κελσίου. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί που κατέγραψαν τις υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες.

Υψηλή και πολύ υψηλή επικινδυνότητα δασικών πυρκαγιών το τριήμερο 9 - 11 Αυγούστου 2023

Σύνταξη ανακοίνωσης: Θ.Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ - Πεντέλη, Τρίτη 8 Αυγούστου 2023, 16:30

Η επίδραση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών στην ευκολία ανάφλεξης των δασικών καυσίμων είναι σωρευτική και επηρεάζει την ταχύτητα εξάπλωσης της φωτιάς σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιών. Πάρα την υποχώρηση των υψηλών θερμοκρασιών και την επικράτηση λιγότερο ξηρών ατμοσφαιρικών συνθηκών τις τελευταίες ημέρες, η ευκολία ανάφλεξης και η ταχύτητα εξάπλωσης παραμένουν λοιπόν υψηλές και πολύ υψηλές στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας μας, όπως προκύπτει από την ανάλυση των μετρήσεων του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ).

 

 

 

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, κατά το τριήμερο 9 - 11 Αυγούστου 2023 αναμένεται κατά τόπους επιδείνωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών λόγω της σημαντικής ενίσχυσης των βορείων ανέμων. Αναλύοντας τις γεωγραφικές ζώνες όπου περιμένουμε να συνδυαστούν οι μεγαλύτερες εντάσεις ανέμου (άνεμοι με μέση ταχύτητα άνω των 5 μποφόρ) με την υψηλότερη ευφλεκτότητα των δασικών καυσίμων την Τετάρτη 9 Αυγούστου 2023, οι περιοχές με τις πλέον δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες περιλαμβάνουν την Αττική, τη Βοιωτία τη Νότια Φωκίδα, την Εύβοια, την Ανατολική Αργολίδα, την Ανατολική και Νότια Λακωνία, τις Κυκλάδες, την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, τη Σάμο, την Ικαρία, τη Χίο, τη Λέσβο, τη Λήμνο, τη Σαμοθράκη, τη Θάσο, τις Σποράδες και τοπικά σε τμήματα της Ροδόπης, του Έβρου και της Χαλκιδικής. 

 

 

Επισημαίνεται ότι στις παραπάνω γεωγραφικές ζώνες, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε περιοχές όπου οι βόρειοι άνεμοι θα "ευθυγραμμίζονται" με την τοπογραφία και τη δασική καύσιμη ύλη (π.χ., όταν ο άνεμος πνέει κάθετα στην πλαγιά ενός πυκνόφυτου ορεινού όγκου), μεγιστοποιώντας το δυναμικό εκδήλωσης ακραίας συμπεριφοράς φωτιάς.

 

Η Πυρομετεωρολογική μας Ομάδα θα παρακολουθεί τα τελευταία διαθέσιμα προγνωστικά και πραγματικά στοιχεία και θα επανέλθει με νεότερη πυρομετεωρολογική ενημέρωση.

Χάρτες επικινδυνότητας και πυρομετεωρολογικά δελτία αναρτώνται καθημερινά στο meteo.gr. Για περισσότερα γραφικά και πληροφορίες, επισκεφθείτε το https://fireweather.eu/firescope/.

 

Παραμένουμε σε επαγρύπνηση. Παραμένουμε ενημερωμένοι.

 

 

 

 

 

Το 23% της Αττικής κάηκε μέσα στα 7 τελευταία χρόνια

Σύνταξη άρθρου: Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη, Θ. Γιάνναρος και Γ. Κύρος

Ε.Α.Α – Πεντέλη, Δευτέρα 7 Αυγούστου 2023, 16:30

Εντυπωσιακά αποτελέσματα προκύπτουν από την ανάλυση των καμένων εκτάσεων από τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων επτά ετών (2017-σήμερα) στην Περιφέρεια Αττικής.

Από το 2017 μέχρι και το τέλος Ιουλίου 2023, 11 μεγάλες πυρκαγιές έχουν κάψει περισσότερα από 550.000 στρέμματα σύμφωνα με τις αναφορές από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Η περίμετρος των καμένων εκτάσεων δίνεται στο χάρτη που ακολουθεί.

Εικόνα 1. Περίμετρος των καμένων εκτάσεων στην Περιφέρεια Αττικής από το 2017 ως σήμερα. Με κόκκινο σημειώνονται οι εκτάσεις που έχουν καεί το 2023 (ως τις 31/7) και με κίτρινα και πορτοκαλί χρώματα οι εκτάσεις που κάηκαν τα προηγούμενα 7 έτη. Με γκρί χρώμα σημειώνεται η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής.

Ο παρακάτω πίνακας παραθέτει τον αριθμό των καμένων στρεμμάτων ανά έτος από το 2017.

Πίνακας 1. Συνολικές καμένες εκτάσεις κατά τα έτη 2017-2023 στην περιοχή της Αττικής.

Η συνολική επιφάνεια της Περιφέρειας Αττικής (χωρίς την περιοχή της Τροιζηνίας, των νησιών και του Λεκανοπεδίου) είναι 2.500.000 στρέμματα, οπότε τα τελευταία 7 έτη το 23% της συνολικής επιφάνειας έχει καεί από δασικές πυρκαγιές.

Τα παραπάνω ανησυχητικά στοιχεία για την Αττική υπογραμμίζουν την ανάγκη συνολικού επαναπροσδιορισμού της στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Ειδικότερα, η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών  απαιτεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα ενσωματώνει γνώση αιχμής από διαφορετικές επιστήμες, μεταξύ αυτών και η πυρομετεωρολογία. Είναι χαρακτηριστικό πως η εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών περιλαμβάνει τη σύζευξη, την αλληλεπίδραση φωτιάς και ατμόσφαιρας, οπότε είναι αδύνατο να χαραχθεί οποιαδήποτε στρατηγική διαχείρισης δίχως την ενεργό συνεισφορά της μετεωρολογικής γνώσης. Επιπροσθέτως, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες καθορίζουν εάν και πότε τα δασικά καύσιμα θα καταστούν εύφλεκτα, επηρεάζοντας επίσης τα χαρακτηριστικά της εξάπλωσης και της συμπεριφοράς της φωτιάς. Παρατηρησιακά δίκτυα όπως το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών της μονάδας ΜΕΤΕΟ/Ε.Α.Α μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην κατεύθυνση μιας ολοκληρωμένης, επιστημονικά τεκμηριωμένης στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας.

Πτώση περίπου 4 °C της μέγιστης θερμοκρασίας την Κυριακή 6 Αυγούστου 2023

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 6 Αυγούστου 2023, 17:45

Πτώση παρουσίασε η θερμοκρασία στη χώρα μας την Κυριακή 06/08. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μέγιστη θερμοκρασία, η οποία καταγράφηκε στο Κρανίδι (37.2 °C), ήταν κατά 3.9 °C χαμηλότερη από την μέγιστη θερμοκρασίας του Σαββάτου 05/08 (Στυλίδα Φθιώτιδας - 41.1 °C). Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τις υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες το μεσημέρι του Σαββάτου 05/08.

Αξιόλογα ύψη βροχής στα δυτικά και βόρεια το Σάββατο 5 Αυγούστου 2023

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Σάββατο 5 Αυγούστου 2023, 21:30

Σε συμφωνία με τα προγνωστικά δεδομένα, ψυχρό μέτωπο σαρώνει τη χώρα μας από τις απογευματινές ώρες του Σαββάτου 5 Αυγούστου 2023, προκαλώντας τοπικά την εκδήλωση ισχυρών καταιγίδων στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα. Τα 8 μεγαλύτερα ύψη βροχής μέχρι τις 21:30 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα. Σημειώνεται ότι για τα πεδινά και νησιωτικά τμήματα του πίνακα, τα ημερήσια ύψη βροχής ξεπερνούν κατά πολύ το μέσο μηνιαίο ύψος βροχής για τον Αύγουστο. 

Υψηλές θερμοκρασίες στα ανατολικά ηπειρωτικά – Πάνω από τους 41 °C η μέγιστη θερμοκρασία το Σάββατο 5 Αυγούστου 2023

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 5 Αυγούστου 2023, 18:15

Υψηλές θερμοκρασίες καταγράφηκαν στα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα της χώρας, με τη μέγιστη θερμοκρασία να καταγράφεται στη Στυλίδα Φθιώτιδας (41.1 °C). Στο πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τις υψηλότερες θερμοκρασίες το μεσημέρι του Σαββάτου 05/08.

Υποχωρούν σταδιακά οι υψηλές θερμοκρασίες με βροχές και καταιγίδες στα δυτικά και βόρεια τμήματα της χώρας

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 5 Αυγούστου, 09:30

Σταδιακή υποχώρηση θα παρουσιάσουν από το Σαββάτο 05/08 οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατήσαν στη χώρα τις τελευταίες ημέρες. Παράλληλα, φαινόμενα θα εκδηλωθούν κατά τόπους από το απόγευμα του Σαββάτου 05/08 έως τις προμεσημβρινές ώρες της Κυριακής 06/08.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, βαρομετρικό χαμηλό που θα κινηθεί από την Βόρεια Ιταλία προς τα Βαλκάνια θα επηρεάσει τον καιρό της χώρας από το μεσημέρι του Σαββάτου 05/08. Τοπικές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν αρχικά στο Ιόνιο και στα δυτικά και βορειοδυτικά ηπειρωτικά, οι οποίες κατά τη διάρκεια την νύχτας προς Κυριακή 06/08 θα επεκταθούν στην υπόλοιπη Μακεδονία, στα δυτικά και βόρεια τμήματα της Θεσσαλίας και στη Δυτική Πελοπόννησο. Πιθανότητα χαλαζοπτώσεων υπάρχει για τη Μακεδονία, το Βόρειο Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Δυτική Στερεά και τη Βορειοδυτική Πελοπόννησο. Στη συνέχεια, από τις πρωινές και έως τις προμεσημβρινές ώρες της Κυριακής 06/08, σποραδικές βροχές θα σημειωθούν στη Θράκη και στα ορεινά ηπειρωτικά. Στον σχετικό χάρτη παρουσιάζεται ο υετός που αναμένεται έως τις προμεσημβρινές ώρες της Κυριακής 06/08 καθώς και οι περιοχές όπου υπάρχει πιθανότητα χαλαζόπτωσης.

Ο υετός που αναμένεται έως τις προμεσημβρινές ώρες της Κυριακής 06/08 και οι περιοχές όπου υπάρχει πιθανότητα χαλαζόπτωσης

Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση στα δυτικά τμήματα της χώρας το Σάββατο 05/08 και σε όλη τη χώρα την Κυριακή 06/08 οπότε δεν αναμένεται να ξεπεράσει τους 35-36 °C στα ηπειρωτικά και τους 32-34 °C στις νησιωτικές περιοχές.

Οι άνεμοι το Σάββατο 05/08 θα παρουσιάσουν μικρή ενίσχυση. Νότιοι άνεμοι 3 έως 5 μποφόρ θα επικρατήσουν από το απόγευμα στο Αιγαίο και δυτικοί-βορειοδυτικοί άνεμοι 2 έως 4 μποφόρ στο Ιόνιο. Συνιστάται προσοχή στις περιοχές και κατά τις ώρες εκδήλωσης καταιγίδων, καθ’ όσον σε κάποιες περιπτώσεις τα φαινόμενα θα συνοδεύονται από ισχυρούς ριπαίους ανέμους. 

Ξεπέρασε τους 40 °C η θερμοκρασία την Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023, 17:45

Ξεπέρασε τους 40 °C  η θερμοκρασία την Παρασκευή 04/08, με την μέγιστη τιμή της να καταγράφεται στη Στυλίδα Φθιώτιδας (40.3 °C). Όπως φαίνεται στον χάρτη της Εικόνας 1 υψηλές θερμοκρασίες άνω των 37 °C καταγράφηκαν σε πολλές περιοχές των ανατολικών και βορείων ηπειρωτικών. Σύμφωνα με δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, και όπως φαίνεται στην Εικόνα 1, η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 35 °C σε 182 από τους 482 επί του παρόντος ενεργούς σταθμούς (ποσοστό ~38%).

Εικόνα 1. Μέγιστες τιμές θερμοκρασίας όπως καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στις 04/08/2023

Επιπλέον, υψηλές τιμές αισθητής θερμοκρασίας (Heat index), και επομένως έντονη δυσφορία, καταγράφηκαν σε περιοχές όπου συνδυάστηκαν οι υψηλές θερμοκρασίες με την αυξημένη υγρασία. Η υψηλότερη αισθητή θερμοκρασία σημειώθηκε στο Μακροχώρι Βέροιας (47.1 °C) και ακολούθησε ο Ισθμός της Κορίνθου (44.3 °C). Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται η κατανομή της μέγιστης αισθητής θερμοκρασίας στη χώρα, σύμφωνα με τις καταγραφές του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, καθώς και ενδιαφέρουσες επιπλέον πληροφορίες, όπως για παράδειγμα ότι σε 331 από τους 482 επί του παρόντος ενεργούς σταθμούς (ποσοστό ~69%) η αισθητή θερμοκρασία ξεπέρασε τους 35 °C.

Εικόνα 2. Μέγιστες τιμές αισθητής θερμοκρασίας όπως καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στις 04/08/2023.

Σταδιακή άνοδος της θερμοκρασίας έως το Σάββατο 5 Αυγούστου 2023

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 3 Αυγούστου 2023, 09:30

Σταδιακή άνοδο θα παρουσιάσει ο υδράργυρος στη χώρας μας έως το Σάββατο 05/08. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, το νέο κύμα υψηλών θερμοκρασιών αναμένεται να κορυφωθεί την Παρασκευή 04/08 και το Σάββατο 05/08, οπότε κατά τόπους η μέγιστη θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους 40 °C.

Από το απόγευμα του Σαββάτου 05/08 ατμοσφαιρική διαταραχή που μεταφέρει ψυχρότερες αέριες μάζες θα επηρεάσει τον καιρό των βορειοδυτικών και στη συνέχεια των βορείων ηπειρωτικών με τοπικές βροχές και καταιγίδες. Παράλληλα οι βόρειοι άνεμοι θα ενισχυθούν σταδιακά, ενώ η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση η οποία θα γίνει περισσότερο αισθητή από την Κυριακή 06/08.

Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η απόκλιση της θερμοκρασίας από την μέση τιμή της περιόδου 1979-2010 σε ύψος 1500 μέτρων περίπου το μεσημέρι της Παρασκευής 04/08. Με πορτοκαλί/κόκκινο σκιάζονται οι περιοχές όπου η θερμοκρασία θα είναι υψηλότερη της μέσης κλιματικής τιμής και με γαλάζιο/μπλε οι περιοχές όπου θα είναι χαμηλότερη. Σε αυτόν φαίνονται χαρακτηριστικά οι ψυχρότερες αέριες μάζες πάνω από τα δυτικά τμήματα της Ευρώπης και οι θερμές αέριες μάζες που θα προκαλέσουν το κύμα υψηλών θερμοκρασιών στα Βαλκάνια και στην χώρα μας. Καθώς οι ψυχρότερες αέριες μάζες και η ατμοσφαιρική διαταραχή με την οποία συνδέονται θα κινηθούν ανατολικά θα προκαλέσουν τα τοπικά φαινόμενα, την ενίσχυση των ανέμων και την πτώση της θερμοκρασίας που αναφέρθηκε παραπάνω.

Ιούλιος 2023: Ο πιο θερμός Ιούλιος για την Κεντρική και Νότια Ελλάδα από το 2010

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Γ. Κύρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Τετάρτη 2 Αυγούστου 2023, 08:30

Σύμφωνα με το δίκτυο 52 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr που λειτουργούν ανελλιπώς από το 2010 μέχρι σήμερα, τον φετινό Ιούλιο η μέση τιμή των μεγίστων ημερήσιων θερμοκρασιών κυμάνθηκε πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019.

Για τις περισσότερες περιοχές ήταν ο θερμότερος Ιούλιος την τελευταία 14ετία. Στην Κρήτη καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας, με τις τιμές να κυμαίνονται περίπου 2.8 °C πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας σε όλη τη χώρα καταγράφηκαν μεταξύ 13-27 Ιουλίου με μέγιστες τιμές θετικής απόκλισης άνω των 10 °C.

Ο χάρτης δείχνει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας τον Ιούλιο 2023 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα.

Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει την κατάταξη του μήνα Ιουλίου ανά έτος, ανάλογα με τη μέση μηνιαία τιμή της μέγιστης θερμοκρασίας. Για τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, την Πελ/νησο, την Κρήτη, και τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου ήταν ο πιο θερμός Ιούλιος από το 2010. Για τη Βόρεια Ελλάδα και την Ήπειρο, ήταν ο 2ος πιο θερμός μήνας τα τελευταία 14 χρόνια. 

Στην Αθήνα, η μέση μηνιαία τιμή απόκλισης της μέγιστης θερμοκρασίας ήταν +1,9°C, με 23 από τις 31 ημέρες του μήνα να είναι θερμότερες από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Στη Θεσσαλονίκη, 18 ημέρες του μήνα ήταν θερμότερες από τη μέση τιμή της περιόδου 2010-2019, όπου η μέση μέγιστη θερμοκρασία του μήνα κυμάνθηκε 0,7ºC πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Στη Λιβαδειά παρατηρήθηκαν οι περισσότερες ημέρες με θετική απόκλιση θερμοκρασίας (30 ημέρες) και ακολουθούν η Αμφίκλεια και το Ρέθυμνο με 29 ημέρες.  

Στο τελευταίο γράφημα εμφανίζονται οι τιμές των αποκλίσεων και για τους 52 μετεωρολογικούς σταθμούς. 

Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ.