Θερμοκρασιακές κλίμακες – Η «παράξενη» κλίμακα Φαρενάιτ!

Το Καλοκαίρι είναι «ζεστό» και ο Χειμώνας «κρύος». Το νερό είναι «δροσερό» και η λάβα «καυτή». Επίθετα που μας δίνουν μια αίσθηση σε σχέση με αυτό που θεωρούμε φυσιολογικό ή επιθυμητό.  Είναι όμως το δικό μου «κρύο» ίδιο με αυτό του γείτονά μού ή ίδιο με αυτό των πολικών αρκούδων; Μάλλον όχι… Πως λοιπόν θα δώσουμε μια αντικειμενικότητα σε αυτές τις παρατηρήσεις μας; Ένας και μόνο τρόπος υπάρχει να το πετύχουμε: Να φτιάξουμε μια κλίμακα που θα βασίζεται σε φυσικούς νόμους και όχι στην προσωπική μας αίσθηση. Και φυσικά το κάναμε… πολλές φορές! Στο παρελθόν λοιπόν δημιουργήθηκαν αρκετές κλίμακες μέτρησης της θερμοκρασίας. Στις ημέρες μας έχουν επικρατήσει 3, η καθεμία έχοντας τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Η πιο γνωστή μας, η κλίμακα Κελσίου (Celsius) δημιουργήθηκε στις αρχές του 18^ου αιώνα από τον Σουηδό Anders Celsius. Τοποθετώντας το 0 της κλίμακας στο σημείο πήξης του νερού και το 100 στο σημείο βρασμού, ο Celsius έφτιαξε μια εκατοντάβαθμα κλίμακα, που πλέον έχει επικρατήσει σε ολόκληρό σχεδόν τον κόσμο, εκτός από τις Η.Π.Α. και αρκετά από τα νησιά της Καραϊβικής.

Παρ΄ότι η κλίμακα Κελσίου ήταν εξαιρετικά «λογική» και εύχρηστη για την  καθημερινή χρήση, η επιστημονική κοινότητα έμεινε ανικανοποίητη. Ήθελε μια κλίμακα που να ξεκινάει από το απόλυτο μηδέν (εδώ θα πρέπει να ξεσκονίσετε λίγο τις γνώσεις σας στη φυσική)! Τον 19^ο αιώνα λοιπόν, ο William Thompson - Βαρόνος Κέλβιν (Kelvin) ορίζει την κλίμακα Κέλβιν της οποίας το 0 τίθεται στο απόλυτο μηδέν, ενώ οι τιμές της κλίμακας για την πήξη και τον βρασμό του νερού είναι 273.15 και 373.15 αντίστοιχα. Είναι λοιπόν προφανές, ότι το «μέγεθος» του βαθμού Κελσίου είναι ίδιο με αυτό του βαθμού Κέλβιν. Η κλίμακα Κέλβιν έχει πλέον υιοθετηθεί ως κλίμακα μέτρησης της θερμοκρασίας στο Διεθνές Σύστημα (Système Internationale – SI).

Η σχέσεις ανάμεσα στις κλίμακες Φαρενάιτ, Κελσίου και Κέλβιν, καθώς και τα σχετικά μεγέθη των βαθμών τους.

Η τρίτη θερμοκρασιακή κλίμακα που χρησιμοποιείται στις ημέρες μας είναι η κλίμακα Φαρενάιτ (Fahrenheit). Η εν λόγω κλίμακα χρησιμοποιείται κυρίως στις Η.Π.Α. και κάποια νησιά της Καραϊβικής. Εν πρώτης η κλίμακα Φαρενάιτ φαίνεται λίγο παράξενη… Το νερό παγώνει στους 32 βαθμούς ενώ βράζει στους 212! Ποια ανάγκη άραγε οδήγησε στη δημιουργία μιας τέτοιας κλίμακας; Μεγάλη ιστορία, αλλά θα προσπαθήσουμε να την παρουσιάσουμε συνοπτικά και κατανοητά.

Κάπου στο 1700 ο Δανός αστρονόμος Ole Roemer έφτιαξε θερμόμετρα από γυάλινους σωλήνες μέσα στους οποίους νερό συστελλόταν και διαστελλόταν. Θεώρησε σημαντικό στην κλίμακά του να αντιπροσωπεύονται η φυσιολογική θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος, καθώς και η χαμηλότερη θερμοκρασία που μπορούσε να πετύχει στο εργαστήριό του για μείγμα νερού και πάγου. Για να την πετύχει αυτή πρόσθεσε αλάτι στο μείγμα. Τελικά η κλίμακα του Roemer είχε 0 βαθμούς σε αυτή την  ελάχιστη θερμοκρασία, 7.5 βαθμούς στην πήξη του νερού, 22.5 στην θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος και 60 στον βρασμό του νερού.

Στα μέσα του 18^ου αιώνα ο Γερμανός Daniel Gabriel Fahrenheit, χρησιμοποίησε υδράργυρο αντί για νερό, κάνοντας τα θερμόμετρά του πιο ακριβή. Εκμεταλλεύτηκε το γεγονός, πολλαπλασιάζοντας την κλίμακα του Roemer με το 4. Πλέον η ελάχιστη θερμοκρασία νερού-πάγου παρέμεινε στο 0, όμως η πήξη του νερού γίνεται στους 30 βαθμούς, η θερμοκρασία τους ανθρώπινου σώματος είναι 90 βαθμοί, και ο βρασμός του νερού επιτυγχάνεται στους 240 βαθμούς.

Χρειάστηκαν όμως κάποιες ακόμη διορθώσεις: Ο Φαρενάιτ συνειδητοποίησε ότι η θερμοκρασία του ανθρωπίνου σώματος ήταν υψηλότερη από τους 90 βαθμούς, οπότε την «ανέβασε» στους 96. Σήμερα πλέον ως φυσιολογική θερμοκρασία ορίζεται αυτή των 98.6 βαθμών Φαρενάιτ. Την αλλαγή αυτή ακολούθησε η «άνοδος» της θερμοκρασίας πήξης τους νερού από 30 σε 32 βαθμούς. Στη συνέχεια η θερμοκρασία βρασμού πήγε στους 212 βαθμούς, φτάνοντας τελικά στα 3 σημεία που ορίζουν την κλίμακα Φαρενάιτ σήμερα: 32 βαθμοί στο σημείο πήξης του νερού, 98.6 στη φυσιολογική θερμοκρασία του ανθρωπίνου σώματος, και 212 στο σημείο βρασμού του νερού.

Και πως μπορούμε να δούμε πόσους Φαρενάιτ είναι οι x βαθμοί Κελσίου ή αντίστροφα; Οι παρακάτω 2 απλές σχέσεις αρκούν για την μετατροπή:

Επιμέλεια: Αθανάσιος Καραγιαννίδης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Πηγές

University of Buffalo: About Mathematics. Insights for liberal arts students

Sciencing

Physics LibreTexts

ScienceDirect

Department of Physics. University of Oregon. James Schombert page

To πρώτο 40ρι της χρονιάς

Υψηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν την Τρίτη 17 Ιουλίου σε μεγάλο μέρος της χώρας. Για πρώτη φορά φέτος η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 40 βαθμούς σε σταθμό του ΕΑΑ/meteo.gr, και πιο συγκεκριμένα στην Αυλίδα. Οι 8 υψηλότερες θερμοκρασίες της ημέρας δίνονται στον παρακάτω πίνακα:

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Η δασική πυρκαγιά της Σητείας από το διάστημα

Την Πέμπτη 12 Ιουλίου 2018 ξέσπασε δασική πυρκαγιά στην περιοχή Αχλάδια της Σητείας, στην Ανατολική Κρήτη. Οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας χρειάστηκαν 3 ημέρες για την πλήρη κατάσβεσή και δυστυχώς πάνω από 1.300 στρέμματα καλλιεργειών και δασικής έκτασης έγιναν στάχτη, ενώ αρκετά άγρια και οικόσιτα ζώα κάηκαν.

Ο δορυφόρος Sentinel-2 πέρασε πάνω από την Ανατολική Κρήτη το μεσημέρι της 12ης Ιουλίου σε ύψος περί τα 786 km και κατέγραψε την περιοχή που αποτεφρώθηκε (Εικόνα 1). Στην εικόνα μάλιστα παρατηρείτε τις φλόγες και τον καπνό που είχαν νοτιοδυτική κατεύθυνση καθώς έπνεε στην περιοχή ισχυρό μελτέμι.

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με τον Τομέα Φυσικής Περιβάλλοντος του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), αναπτύσσουν εξειδικευμένο σύστημα πρόγνωσης εξάπλωσης πυρκαγιάς για την Ελλάδα, για το οποίο μπορείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες πατώντας εδώ.

Εικόνα 1. Ψευδοχρωματισμός δορυφορικής εικόνας από ύψος περίπου 786 km πάνω από την Ανατολική Κρήτη στις 12 Ιουλίου 2018.

Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

Περισσότεροι από 155.000 κεραυνοί τη Δευτέρα 16 Ιουλίου στην Ευρώπη

Το σύστημα ανίχνευσης ηλεκτρικών εκκενώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ZEUS κατέγραψε περισσότερους από 155.000 κεραυνούς τη Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018. Στον παρακάτω χάρτη βλέπετε τη χωρική και χρονική κατανομή των κεραυνών με χρωματιστές κουκκίδες οι οποίες είχαν μεγαλύτερη πυκνότητα στη Βορειοδυτική Μεσόγειο, στην Ουκρανία και ΝΔ Ρωσία, καθώς και στη ΒΑ Ευρώπη, στην Πολωνία και Λιθουανία. Οι πιο καταστροφικές καταιγίδες όμως εκδηλώθηκαν στη Βορειοανατολική Ιταλία όπου το μέγεθος του χαλαζιού ξεπέρασε τα 7εκ σε διάμετρο προκαλώντας σοβαρές καταστροφές.

Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

16/07/2018, 23:45

Ζέστη στα κεντρικά και νότια την Κυριακή

Αισθητή ήταν η ζέστη στα κεντρικά ηπειρωτικά και τη Νότια Κρήτη την Κυριακή 15 Ιουλίου 2018, με τη θερμοκρασία να φτάνει ή να ξεπερνά τους 36 βαθμούς Κελσίου. Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι οκτώ υψηλότερες θερμοκρασίες, σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Πρόγνωση εξάπλωσης πυρκαγιάς σε πραγματικό χρόνο

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με τον Τομέα Φυσικής Περιβάλλοντος του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), αναπτύσσουν εξειδικευμένο σύστημα πρόγνωσης εξάπλωσης πυρκαγιάς για την Ελλάδα.

Το υπό ανάπτυξη προγνωστικό σύστημα (WRF-SFIRE) βασίζεται στη σύζευξη ενός εξελιγμένου μετεωρολογικού μοντέλου (WRF) και ενός εξειδικευμένου μοντέλου προσομοίωσης εξάπλωσης πυρκαγιάς (SFIRE). Η εφαρμογή του θα είναι δυνατή σε επιχειρησιακή βάση (24/7/365), για οποιοδήποτε περιστατικό (αγροτό-)δασικής πυρκαγιάς ανά  την Ελληνική επικράτεια. Μέσα σε λιγότερο από 2 ώρες από την ενεργοποίηση του, το WRF-SFIRE θα παρέχει λεπτομερείς προγνώσεις για τη διεύθυνση της κίνησης, την ταχύτητας διάδοσης και την ένταση των μετώπων της πυρκαγιάς κατά τις πρώτες 12 ώρες, καθώς και προγνώσεις του ανεμολογικού πεδίου και του πεδίου της θερμοκρασίας, λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση της πυρκαγιάς («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό»). Οι προγνώσεις θα παρέχονται σε υπερ-υψηλή οριζόντια ανάλυση, ίση με 95 m, και με χρονικό βήμα 15 min. 

Στο επόμενο βίντεο παρουσιάζονται τα πρωτότυπα αποτελέσματα από την πιλοτική εφαρμογή του WRF-SFIRE για την μεγάλη πυρκαγιά του Καλάμου, τον Αύγουστο του 2017.

 Η ανάπτυξη του προγνωστικού συστήματος εξάπλωσης πυρκαγιάς πραγματοποιείται στα πλαίσια του διακρατικού ερευνητικού έργου INTERREG-BALKAN-MEDITERRANEAN 2014-2020-DISARM  (Drought and fIre obServatory and eArly waRning systeM), με τη συμμετοχή Ελλάδας, Κύπρου και Βουλγαρίας. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους των συμμετεχόντων κρατών.

Για το ΕΑΑ

Θ. Γιάνναρος, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος, Σ. Ντάφης

Για το ΕΚΠΑ

Κ. Καρτάλης, Θ. Μαυράκου, Α. Πολύδωρος

Θερμός και ο Ιούνιος 2018 σε παγκόσμια κλίμακα

Σε παγκόσμια κλίμακα, ο Ιούνιος του 2018 ήταν ο δεύτερος θερμότερος Ιούνιος, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσο-πρόθεσμης Πρόγνωσης Καιρού (European Centre for Medium Range Weather Forecasts Copernicus Climate Change Service). Ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν στο μεγαλύτερο τμήμα της Βόρειας Σιβηρίας, καθώς επίσης και των Η.Π.Α., του Κεντρικού Καναδά, της Βορείου Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Κίνας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται, πως στις 28 Ιουνίου στην πόλη Quriyat νότια της Muscat στια ακτές του Oman, η ελάχιστη θερμοκρασία δεν υποχώρησε κάτω από τους 42.6 βαθμούς Κελσίου. Χαρακτηριστικό επίσης είναι πως ένα σημαντικό τμήμα της Ανταρκτικής, όπου βρίσκεται στη χειμερινή περίοδο του έτους, βίωσε θερμότερες συνθήκες από τον αντίστοιχο μέσο όρο (Εικόνα 1).

Εικόνα 1.  Απόκλιση της θερμοκρασίας του Ιουνίου 2018 από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010, (αριστερά) σε παγκόσμια κλίμακα και (δεξιά) στην Ευρώπη.

Στο μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης, ο περασμένος Ιούνιος ήταν θερμότερος από το μέσο όρο της κλιματικής τιμής των τριάντα χρόνων 1981-2010. Αν και οι θερμοκρασίες δεν ήταν υψηλότερες από αυτές που σημειώθηκαν τον Μάιο στη Σουηδία και τη Νορβηγία, παρόλα αυτά έφτασαν κοντά σε τιμές ρεκόρ ή σημείωσαν ρεκόρ στην Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Χαμηλότερες τιμές του μέσου όρου σημειώθηκαν στα βορειότερα και νοτιότερα άκρα της Ηπείρου (Εικόνα 1).

Στην Ελλάδα, οι κακοκαιρίες «Μίνωας» και «Νεφέλη», είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας αρκετές ημέρες του μήνα, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατο άρθρο μας με παράδειγμα την περιοχή της Αθήνας.

Οι υψηλές θερμοκρασίες συνεχίζονται και τις αρχές Ιουλίου σε αρκετές περιοχές. Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιοχές:

• Ouargla, στην Αλγερία (Έρημος Σαχάρα), όπου στις 5 Ιουλίου καταγράφτηκε η θερμοκρασία των 51 βαθμών Κελσίου, η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφτηκε στη χώρα,
• Καλιφόρνια των Η.Π.Α. και συγκεκριμένα στην Κοιλάδα του Θανάτου (Death Valley), όπου στο σταθμό Furnace Creek καταγράφτηκε θερμοκρασία 52 βαθμών Κελσίου στις 8 Ιουλίου (εδώ υπάρχει το παγκόσμιο ρεκόρ των 56.7 βαθμών Κελσίου στις 10 Ιουλίου 1913),
• Chino, πλησίον του Los Angeles, με θερμοκρασία 48.9 βαθμών Κελσίου στις 7 Ιουλίου,
• Quebec του Καναδά, όπου οι υψηλές για την περιοχή θερμοκρασίες σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές της υγρασίας, είχαν ως αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς. 

Πηγές: World Meteorological Organization και ECMWF, Copernicus Climate Change Service

Ιωάννης Κωλέτσης

ΕΑΑ, Π. Πεντέλη

Πέμπτη 12/07/2018, 13:00

Φονικές πλημμύρες στην Ιαπωνία

Η περίοδος μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου για την Ιαπωνία είναι η πιο βροχερή του έτους καθώς κάθε χρόνο τα νησιά της χώρας βρίσκονται στο σημείο σύγκρουσης ξηρών και ψυχρών αερίων μαζών από την Ασία με θερμές και υγρές αέριες μάζες από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Φέτος όμως, μια ιδιαίτερα ισχυρή ροή υγρών αερίων μαζών από τον ωκεανό στο τέλος του Ιουνίου σε συνδυασμό με τα απομεινάρια του τυφώνα Prapiroon που έφτασε στη Νότια Ιαπωνία υποβαθμισμένος στις αρχές Ιουλίου, οδήγησαν σε ακραίες βροχοπτώσεις και κατολισθήσεις που έχουν οδηγήσει στο θάνατο τουλάχιστον 199 ανθρώπους και αρκετούς αγνοούμενους μέχρι την Πέμπτη 12 Ιουλίου.

Οι παρακάτω χάρτες δείχνουν το ύψος βροχής που μέτρησαν επίγειοι μετεωρολογικοί σταθμοί της Ιαπωνίας κατά την περίοδο των έντονων βροχοπτώσεων μεταξύ 28 Ιουνίου και 8 Ιουλίου. Στις περισσότερες περιοχές της Δυτικής και Νότιας Ιαπωνίας, το ύψος υετού που καταμετρήθηκε ήταν έως 3 ή 4 φορές πάνω από το μέσο ύψος 30 ετών για αυτή την περίοδο. Τα μεγαλύτερα ύψη βροχής εκτιμήθηκαν και από δορυφόρους την περίοδο 2 - 8 Ιουλίου, όταν ο τυφώνας Prapiroon βρισκόταν μεταξύ της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας (Χάρτης 2). Υπενθυμίζουμε ότι 1 χιλιοστό βροχής αντιστοιχεί σε 1 λίτρο ανά τετραγωνικό μέτρο ή 1 κυβικό μέτρο ανά στρέμμα.

Χάρτης 1. Αριστερά: Συνολικό ύψος υετού μεταξύ 28 Ιουνίου και 8 Ιουλίου σε χιλιοστά (με χρωματισμούς) και η κατάταξη των 10 υψηλότερων μετρήσεων. Δεξιά: Μέγιστο ύψος 48ωρου υετού μεταξύ 28 Ιουνίου και 8 Ιουλίου σε χιλιοστά (με χρωματισμούς), ένδειξη μετρήσεων-ρεκόρ με μαύρες γραμμές και η κατάταξη των 10 υψηλότερων μετρήσεων.

Χάρτης 2. Δορυφορική εκτίμηση ύψους υετού σε χιλιοστά από τη NASA (GPM-IMERG) την περίοδο 2 - 8 Ιουλίου 2018.

Πηγή: Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία Ιαπωνίας

Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

11/07/2018 - 10:15

(Ανανέωση: 12/07/2018, 09:30)

Χαμηλές θερμοκρασίες το πρωί της Τρίτης 10/07

Η θερμοκρασία δεν μεταβλήθηκε σημαντικά σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες στη νησιωτική Ελλάδα και την Αττική. Στις υπόλοιπες περιοχές όμως η δροσιά είναι ιδαίτερη αισθητή, με ορισμένα τζάκια στη Βόρεια Ελλάδα να καπνίζουν! Κάτω από τους 10°C ήταν η θερμοκρασία σήμερα νωρίς το πρωί στη Δυτική Μακεδονία καθώς και σε περιοχές της ορεινής Στερεάς.

Σ. Ντάφης-Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη

Ισχυρές καταιγίδες έπληξαν την Αττική - 8 Ιουλίου 2018

Time lapse απο τις κάμερες μας στην Πεντέλη καθώς και απο τη Κυψέλη,των διαδοχικών καταιγίδων που εκδηλώθηκαν στην Αθήνα και την ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου, το απόγευμα της Κυριακής 8 Ιουλίου 2018 (επιμέλεια βίντεο: Γ. Γκουρνέλος)

Τις απογευματινές ώρες της Κυριακής 8 Ιουλίου 2018 καταιγίδες αναπτύχθηκαν αρχικά στα δυτικά τμήματα της Αττικής και στη συνέχεια επηρέασαν το σύνολο του νομού μέχρι τη δύση του ήλιου. Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει το ύψος βροχής που μέτρησαν οι μετεωρολογικοί μας σταθμοί, με πολλούς σταθμούς να καταγράφουν πάνω 20-40 mm στο λεκανοπέδιο της Αττικής και πάνω από 40 mm στις υπόλοιπες περιοχές. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο κέντρο της Αθήνας το μέσο μηνιαίο ύψος υετού για τον Ιούλιο δεν ξεπερνά τα 10 mm. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία αναφέρει ότι έχει δεχθεί πάνω από 15 κλήσεις για άντληση υδάτων και απεγκλωβισμό πολιτών στην Αττική.

Δείτε το Παρατηρητήριο της Αττικής εδώ.

Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

08/07/2018, 21:40

Έντονη αστάθεια με τοπικά ισχυρές βροχές και καταιγίδες την Κυριακή 8 Ιουλίου

Βροχές και καταιγίδες εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του Σαββάτου 07/07/2018, κυρίως στα κεντρικά και βόρεια ηπειρωτικά. Στην εικόνα και στο χάρτη που ακολουθούν παρουσιάζονται τα σημαντικότερα ύψη βροχόπτωσης όπως αυτά καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Σύμφωνα και με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία, την Κυριακή 08/07/2018 αναμένεται έντονη αστάθεια, κυρίως στον ηπειρωτικό κορμό της χώρας, με κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες.

Πιο συγκεκριμένα, πρίν το μεσημέρι λίγες βροχές ή καταιγίδες ενδέχεται να εκδηλωθούν τοπικά στη Βόρεια Ελλάδα, στην Ανατολική Θεσσαλία, στην Εύβοια και στις Σποράδες. Σταδιακά και κυρίως κατά τις θερμές ώρες της ημέρας, τα φαινόμενα θα επεκταθούν στις περισσότερες ηπειρωτικές περιοχές  και κατά τόπους θα είναι έντονα.

Στους χάρτες που ακολουθούν απεικονίζεται η κατανομή των βροχοπτώσεων κατά το πρώτο μισό της Κυριακής (αριστερά) και κατά το δεύτερο μισό της ημέρας (δεξιά).

Στρατής Βουγιούκας

Κυριακή 08/07/2018, Ώρα 10:00

ΕΑΑ-Πεντέλη

Μεταβολή του καιρού με ισχυρές βροχές και καταιγίδες το Σαββατοκύριακο

Σύμφωνα και με τα προγνωστικά στοιχεία του Σαββάτου 07/07/2018, αναμένεται σταδιακή επιδείνωση του καιρού με βροχές και καταιγίδες οι οποίες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου θα επηρεάσουν τα ηπειρωτικά κυρίως τμήματα της χώρας. Στους χάρτες που ακολουθούν απεικονίζεται η κατανομή των βροχοπτώσεων για το Σάββατο (αριστερά) και την Κυριακή (δεξιά).

Πιο συγκεκριμένα, το Σάββατο 07/07 ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν από το μεσημέρι και μετά κυρίως σε περιοχές της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Θράκης, όπου τα φαινόμενα θα είναι ισχυρά και κατά τόπους θα συνοδευτούν από χαλαζοπτώσεις. Παροδικές βροχές ή καταιγίδες θα εκδηλωθούν επίσης στην Κεντρική Στερεά, στη Βόρεια Εύβοια, σε ορεινά τμήματα της Πελοποννήσου, στο Βόρειο Αιγαίο και πιθανόν στις Σποράδες. Το βράδυ στις περισσότερες περιοχές τα φαινόμενα θα σταματήσουν.

Την Κυριακή 08/07 η ημέρα θα ξεκινήσει με λίγες σποραδικές καταιγίδες στη Βόρεια Ελλάδα, στην Ανατολική Θεσσαλία και στις Σποράδες. Σταδιακά και κυρίως κατά τις θερμές ώρες της ημέρας, ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα επηρεάσουν σχεδόν όλα τα ηπειρωτικά τμήματα και ιδιαίτερα στα κεντρικά, ανατολικά και βόρεια. (Εξαίρεση αποτελεί η Δυτική Ελλάδα όπου τα φαινόμενα θα είναι τοπικού χαρακτήρα και θα εντοπίζονται κυρίως στα ορεινά).

Στο νομό και στην πόλη της Θεσσαλονίκης καταιγίδες θα εκδηλωθούν το Σάββατο, και πιθανόν την Κυριακή, με τα φαινόμενα ενδεχομένως να είναι κατά τόπους έντονα.

Ο νομός Αττικής και η πόλη της Αθήνας, θα επηρεαστούν την Κυριακή, οπότε θα εκδηλωθούν βροχές και τοπικές καταιγίδες κυρίως στα ορεινά.

Στρατής Βουγιούκας

Σάββατο 07/07/2018, Ώρα 11:30

ΕΑΑ-Πεντέλη

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες Σάββατο 07/07 και Κυριακή 08/07

Επιδείνωση θα παρουσιάσει ο καιρός το Σαββατοκύριακο 07-08 Ιουλίου 2018. Πιο συγκεκριμένα, το Σάββατο 07/07 ισχυρές βροχές και καταιγίδες αναμένονται κυρίως σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, όπου τα φαινόμενα θα είναι ισχυρά και κατά τόπους θα συνοδευτούν από χαλαζοπτώσεις . Την Κυριακή 08/07 τα φαινόμενα θα συνεχιστούν στα βόρεια ηπειρωτικά, αλλά από το μεσημέρι και μετά αναμένονται ισχυρές βροχές και καταιγίδες και σε περιοχές της Θεσσαλίας, των Σποράδων και Ανατ. Στερεάς, όπως διακρίνεται και στους δύο  προγνωστικούς χάρτες βροχής που ακολουθούν.

Κ. Λαγουβάρδος-Β. Κοτρώνη

Παρασκευή 06/07/2018, Ώρα 1300

ΕΑΑ-Πεντέλη

Συνεργασία του meteo.gr με την ΑΝΕΚ LINES

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr σε συνεργασία με την ΑΝΕΚ LINES ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου του 2018, τη λειτουργία περιπτέρου/έκθεσης σε δύο πλοία της (Ελ. Βενιζέλος και Κρήτη ΙΙ) τα οποία δραστηριοποιούνται στις γραμμές της Κρήτης.

 Η έκθεση έχει τίτλο: Ο καιρός και το κλίμα της Κρήτης και αποτελείται από τα παρακάτω εκθέματα:

• Προβολή βίντεο (στα ελληνικά και αγγλικά) τα οποία παρουσιάζουν με κατανοητό τρόπο το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού της Κρήτης ανά εποχή καθώς και τους υδατικούς πόρους του νησιού. Σκοπός είναι η ενημέρωση ελλήνων και ξένων ταξιδιωτών για το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής αλλά και για τον καιρό, το κλίμα και τα νερά της Κρήτης, χαρακτηριστικά που κάνουν μοναδική την επίσκεψη στο νησί.
• Προβολή των τρεχουσών συνθηκών στο νησί, προβάλλοντας σε ξεχωριστή οθόνη μετρήσεις από το δίκτυο των 45 αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, δορυφορικές μετρήσεις θερμοκρασίας θάλασσας αλλά και προγνώσεις καιρού για τις πόλεις της Κρήτης και τις περισσότερες παραλίες της.
• Διαδραστικά παιχνίδια σε ταμπλέτες, με θέμα τον καιρό και το κλίμα.

Ταυτόχρονα θα διανέμονται στους επισκέπτες των περιπτέρων κάρτες με τυπωμένα διασκεδαστικά παιχνίδια σχετικά με τον καιρό (ελληνικά και αγγλικά).

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Διοίκηση και το προσωπικό της ΑΝΕΚ LINES για την θερμή αποδοχή της πρότασης μας για τη δημιουργία της έκθεσης, την βοήθεια τους και την άψογη συνεργασία.

Κ. Λαγουβάρδος-Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ-Πεντέλη

Κεραυνική δραστηριότητα τον Ιούνιο 2018-94000 κεραυνοί

Ιδιαίτερα υψηλή δραστηριότητα ηλεκτρικών φαινομένων κατέγραψε το σύστημα ανίχνευσης ηλεκτρικών εκκενώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ZEUS κατά τη διάρκεια του Ιουνίου 2018. Ο παρακάτω χάρτης (Γράφημα 1) δείχνει τη χωρική κατανομή των 93.580 ηλεκτρικών εκκενώσεων, στην πλειοψηφία τους κεραυνοί, που ανιχνεύθηκαν κατά τη διάρκεια του Ιουνίου στη χώρα μας. Ελάχιστες νησιωτικές περιοχές δεν δέχθηκαν κεραυνούς, για παράδειγμα η Κάρπαθος και τα δυτικά τμήματα της Ικαρίας.

Η πιο έντονη δραστηριότητα καταγράφηκε κατά την κακοκαιρία "Μίνωας" μεταξύ 15 - 19 Ιουνίου, όπου το σύστημα ZEUS ανίχνευσε περισσότερους από 64.000 κεραυνούς και αστραπές στην Ελλάδα (Γράφημα 2). Η "Νεφέλη" (24 - 29 Ιουνίου) μπορεί να προκάλεσε περισσότερες καταστροφικές καταιγίδες αλλά ανιχνεύσαμε μόλις 12.500 ηλεκτρικά φαινόμενα κατά τη διάρκειά τους, κυρίως στο ΒΔ Αιγαίο και τη ΝΔ Πελ/νησο. Οι κεραυνοί μάλιστα προκάλεσαν τον θάνατο δύο πολιτών στη Μακεδονία στις 2 και 3 Ιουνίου, καθώς και τον σοβαρό τραυματισμό παιδιού στη Λάρισα στις 13 Ιουνίου. Αξιοσημείωτο είναι ότι όλες τις ημέρες του μήνα υπήρξε κεραυνική δραστηριότητα στη χώρα μας. Τέλος, καταστροφές και έναρξη δασικών πυρκαγιών από κεραυνούς αναφέρθηκαν σε διάφορα μέρη της χώρας, από τη Θράκη μέχρι την Αττική και την Κρήτη.

Γράφημα 1. Η κατανομή των ηλεκτρικών εκκενώσεων (κεραυνοί και αστραπές με κίτρινες κουκκίδες) που κατέγραψε το σύστημα ανίχνευσης ZEUS κατά τη διάρκεια του Ιουνίου 2018 στην Ελλάδα.

Γράφημα 2. Ο ημερήσιος αριθμός ηλεκτρικών εκκενώσεων στην Ελλάδα (κεραυνοί και αστραπές), στην περιοχή που ορίζει ο χάρτης στο Γράφημα 1, τον Ιούνιο 2018. Σημειώνεται οτι την τελευταία ημέρα του μήνα υπήρξε πρόβλημα στο σύστημα ανίχνευσης και για το λόγο αυτό εντοπίσθηκαν μόνο 9 κεραυνοί.

Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη - ΕΑΑ, Πεντέλη
02/07/2018

Χαμηλή θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην Ελλάδα

Χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας καταγράφουν οι δορυφόροι και οι μετεωρολογικοί σταθμοί στη χώρα μας καθώς προηγήθηκαν σημαντικές βροχοπτώσεις, ισχυροί άνεμοι και πυκνές νεφώσεις την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου. Πολλοί από εσάς μπορεί να αντιληφθήκατε αυτή τη διαφορά της θερμοκρασίας του νερού το Σ/Κ, σε σχέση με τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν το πέρασμα της "Νεφέλης". Ο παρακάτω χάρτης δείχνει την απόκλιση της θερμοκρασίας την Κυριακή 1 Ιουλίου 2018 από τη μέση τιμή της περιόδου 2008 - 2017.

Σταύρος Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

02/07/2018 - 09:15