Η χημεία του Κεραυνού

Κάθε δευτερόλεπτο περίπου 45 κεραυνοί εμφανίζονται την ατμόσφαιρά μας, ενώ ισχυρότατες χημικές αντιδράσεις αλλάζουν την σύσταση της ατμόσφαιρας, μέσα και γύρω από τα καταιγιδοφόρα νέφη. Οι κεραυνοί επηρεάζουν τις συγκεντρώσεις πολλών ατμοσφαιρικών αερίων, μερικά από τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στη τελική διαμόρφωση του κλίματος.

Στα υψηλότερα επίπεδα της ατμόσφαιρας, οι ηλεκτρικές εκκενώσεις γίνονται με πολλές και διαφορετικές μορφές. Οι εκκενώσεις αυτές δεν διαρκούν περισσότερο από μερικά milliseconds (10^-3 δευτερόλεπτα). Αυτά τα βραχύχρονα φωτεινά γεγονότα εμφανίζονται με υπέροχα και έντονα χρώματα, ενώ έχουν λάβει εξίσου εντυπωσιακά ονόματα, πχ “sprites”, “blue jets” και “elves”.

Τα “sprites” είναι φωτεινά φαινόμενα που προκαλούνται από ηλεκτρικές εκκενώσεις στη μεσόσφαιρα, σε ύψος μεταξύ 50 και 100 χιλιομέτρων. Θυμίζουν κόκκινες μέδουσες με τα πλοκάμια τους να απλώνονται προς τα κάτω.

Τα “blue jets” ξεκινούν από τις κορυφές των νεφών και διαδίδονται προς τα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Πρώτος βιντεοσκόπησε ένα “blue jet” ο αστροναύτης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (European Space Agency – ESA), μόλις το 2015.

Πιο ψηλά από όλα βρίσκονται τα “elves”. Έχουν τη μορφή ομόκεντρων κύκλων φωτός, που συχνά ξεκινούν σαν μια αδύναμη λάμψη και εκτείνονται φτάνοντας τελικά να έχουν ακτίνα έως και 400 χιλιόμετρα! Από πίσω τους ακολουθούν συγκρούσεις ηλεκτρονίων καθώς και διεγερμένα άτομα αζώτου.

Παρά την εντατική έρευνα που γίνεται στο πεδίο της επίδρασης των ατμοσφαιρικών ηλεκτρικών εκκενώσεων στην σύσταση της ατμόσφαιρας και στο κλίμα, είναι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουμε με σιγουριά. Μια σειρά από νέα Ευρωπαϊκά όργανα μέτρησης θα μας δώσουν σύντομα τη  δυνατότητα να μελετήσουμε εις βάθος τις πανίσχυρες αυτές ηλεκτρικές εκκενώσεις, έτσι ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τον ρόλο τους στο κλίμα. Θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε πως τα ηλεκτρικά πεδία εντός των νεφών επιταχύνουν τα ηλεκτρόνια σε τέτοιες ταχύτητες και αριθμούς, ώστε σε πολλές περιπτώσεις να παρατηρούνται ακτίνες Χ και γ από το διάστημα. 

Πηγή: European Space Agency

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί το δίκτυο εντοπισμού και καταγραφής κεραυνών με όνομα «ΖΕΥΣ». Το δίκτυο αυτό έχει τη δυνατότητα να καλύπτει πλήρως την Ευρωπαϊκή ήπειρο. Τα καταγραφόμενα κεραυνικά χτυπήματα της τρέχουσας ημέρας μπορείτε να τα βλέπετε στο δυναμικό χάρτη μας στη θέση http://meteo.gr/thunders.cfm, ενώ τα χτυπήματα της προηγούμενης ημέρας φαίνονται στη θέση http://thunderstorm24.com/lightning-from-the-previous-day-Europe.cfm. Στη εικόνα που ακολουθεί φαίνεται η σημερινή ηλεκτρική δραστηριότητα, στην ατμόσφαιρα όπως αυτή καταγράφηκε από το σύστημα «ΖΕΥΣ».

Επιμέλεια: Αθανάσιος Καραγιαννίδης

Υψηλές θερμοκρασίες και πολύ χαμηλές σχετικές υγρασίες 

Εντυπωσιακά υψηλές ήταν οι θερμοκρασίες στη Δυτική Πελοπόννησο την Κυριακή 15/04, λόγω των ισχυρών ανατολικών ανέμων οι οποίοι δρουν ως καταβάτες άνεμοι στα δυτικά παράλια της Πελοποννήσου.

Στο διάγραμμα που ακολουθεί δίνονται οι καταγραφές του σταθμού του Εθνικού Αστεροσκοπείου/meteo.gr στα Φιλιατρά Μεσσηνίας, όπου η θερμοκρασία παρέμεινε πάνω από τους 32 βαθμούς μέχρι τις 10 το βράδυ της Κυριακής 15/04. Ταυτόχρονα η σχετική υγρασία ήταν μόνο 20%.

Παρόμοια συμπεριφορά παρατηρήθηκε και στους σταθμούς μας σε Κυπαρισσία, Πύργο και Ζαχάρω. Τέτοιες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, σε συνδυασμό με ισχυρούς ανέμους  δυστυχώς δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για εξάπλωση δασικών πυρκαγιών.

Κ. Λαγουβάρδος-Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ-Πεντέλη

Υψηλές θερμοκρασίες την Κυριακή 15/04

Υψηλές θερμοκρασίες  σημειώθηκαν την Κυριακή 15/04, κυρίως στη Δυτική Ελλάδα και στη Νότια Κρήτη. Οι οκτώ υψηλότερες θερμοκρασίες που κατέγραψαν οι σταθμοί του Εθνικού Αστεροσκοπείου/meteo.gr δίνονται στον πίνακα που ακολουθεί:

Η κατανομή των θερμοκρασίων σε όλη τη χώρα, όπως αποτυπώθηκε από τους σταθμούς μας το μεσημέρι της Κυριακής, δίνεται στον παρακάτω χάρτη:

Θαλάσσιος καπνός

Με αφορμή την εκδήλωση ομίχλης σε παραθαλάσσιες περιοχές στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος τις τελευταίες μέρες, ας δούμε γιατί συμβαίνει αυτό.

Υπάρχουν δύο κύριες περιπτώσεις φαινομένων που παρατηρούμε πάνω από τη θάλασσα στη χώρα μας κατά τη διάρκεια έλευσης ξηρών αέριων μαζών. Η εικόνα δείχνει αριστερά (α) την περίπτωση που θερμές και ξηρές αέριες μάζες προερχόμενες από την Αφρική περνούν πάνω από τη σχετικά ψυχρή επιφάνεια της θάλασσας και η εικόνα στα δεξιά (β) δείχνει την περίπτωση που ξηρές και ψυχρές αέριες μάζες κατέρχονται από τα βορειοανατολικά τον χειμώνα.

Στην πρώτη περίπτωση (α), το κατώτερο μέρος της αέριας μάζας έρχεται σε επαφή με την επιφάνεια της θάλασσας και ψύχεται. Η αέρια μάζα εμπλουτίζεται με υδρατμούς και ξεκινούν συμπυκνώσεις ενώ παράλληλα δημιουργούνται δίνες λόγω διαφορικής θέρμανσης καθ’ ύψος και έτσι αναπτύσσεται η ομίχλη που εκτείνεται κατακόρυφα και οριζόντια. Οι δίνες δεν είναι ισχυρές για να μεταφέρουν τις υγρές αέριες μάζες ψηλά και να ξεπεράσουν τη θερμοκρασιακή αναστροφή (άνοδος της θερμοκρασίας με το ύψος), γι’ αυτό και ο θαλάσσιος καπνός έχει συνήθως ύψος μικρότερο από 500μ. Ανάλογα με την ταχύτητα του ανέμου, η ομίχλη μπορεί να μεταφερθεί πάνω από την ξηρά, κοντά όμως στην ακτή. Η ονομασία «ομίχλη μεταφοράς» οφείλεται στην μεταφορά θερμών αέριων μαζών πάνω από την ψυχρή θάλασσα και όχι στη μεταφορά της ομίχλης πάνω από την ξηρά. Η ομίχλη μεταφοράς παρατηρείται και τους φθινοπωρινούς μήνες σε λίμνες, όπως στην Παμβώτιδα, τις Πρέσπες, στην Καστοριά, κ.ά., με πιο πολύπλοκους μηχανισμούς.

Στη δεύτερη περίπτωση (β), κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ψυχρές εισβολές επηρεάζουν τη χώρα μας. Οι μάζες αρκτικής προέλευσης είναι πιο ξηρές από τις υπόλοιπες πολικές αέριες μάζες καθώς δεν εμπλουτίζονται με υδρατμούς καθώς κινούνται προς τη χώρα μας. Το προφίλ της θερμοκρασίας καθ’ ύψος είναι επίσης διαφορετικό σε σχέση με την πρώτη περίπτωση που περιγράψαμε, και η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας είναι υψηλότερη από την άνοιξη. Οι ψυχρές αέριες μάζες πάνω από τη θερμή θάλασσα δημιουργούν αστάθεια, δηλαδή απότομη πτώση της θερμοκρασίας καθ’ ύψος και οι αέριες μάζες αναγκάζονται σε κατακόρυφη ανύψωση με αποτέλεσμα να ψυχθούν και να δημιουργήσουν νέφη. Ο τύπος υετού που θα προκαλέσουν (χιόνι, χιονοχάλαζο, βροχή) εξαρτάται από τη θερμοκρασία. Πολλές φορές μάλιστα στο Αιγαίο, μέσω αυτού του μηχανισμού δημιουργίας νεφών, παρατηρούμε χιονοκαταιγίδες (χιονοπτώσεις συνοδεία ηλεκτρικών φαινομένων) κατά τη διάρκεια ψυχρών εισβολών.

Η παρακάτω δορυφορική εικόνα χθες το μεσημέρι (13 Απριλίου 2018), δείχνει τον θαλάσσιο καπνό στο Ιόνιο και Αιγαίο Πέλαγος αλλά κυρίως το φαινόμενο ήταν έντονο στη Μαύρη Θάλασσα. Πάνω από τις νότιες θαλάσσιες περιοχές είναι ορατή και η σκόνη από την Αφρική.

Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

14/04/2018 - 06:00

O ουρανός της Αθήνας

Μια όμορφη πανοραμική φωτογραφία της Αθήνας από την Πεντέλη, με τη χαρακτηριστική θόλωση της ατμόσφαιρας λόγω της αφρικανικής σκόνης, το απόγευμα της Πέμπτης 12/04 (πατήστε πάνω για μεγέθυνση).

Νεότερα για τη μεταφορά σκόνης

Σε εξέλιξη βρίσκεται την Πέμπτη 12/04 νέο επεισόδιο μεταφοράς σκόνης στη χώρα μας. Τις πρωϊνες ώρες της Πέμπτης 12/04 η επιφανειακή συγκέντρωση σκόνης στο σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου/meteo.gr στη Μεθώνη έφθασε τα 140 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (βλ. διάγραμμα που ακολουθεί)

Κατά τη διάρκεια της ημέρας η αναμενόμενη κατανομή της σκόνης κοντά στην επιφάνεια το απόγευμα της Πέμπτης δίνεται στον παρακατω χάρτη:

Το διάγραμα της προβλεπόμενης συγκέντρωσης σκόνης στην Κρήτη (Ηράκλειο) δίνει το μέγιστο σκόνης το απόγευμα της Πέμπτης και το πρωί της Παρασκευής 13/04:

Η κατακόρυφη δομή της συγκέντρωσης πάνω από το Ηράκλειο δίνει το μέγιστο μέσα στο στρώμα 1800-3000 μέτρων:

Κ. Λαγουβάρδος-Θ. Γιάνναρος-Β. Κοτρώνη

Νέο επεισόδιο μεταφοράς σκόνης

Νέο επεισόδιο μεταφοράς σκόνης βρίσκεται σε εξέλιξη από την Τετάρτη 11 Απριλίου. Το παρακάτω βίντεο δίνει τις επιφανειακές συγκεντρώσεις σκόνης για τις επόμενες ημέρες.

Στα διαγράμματα που ακολουθούν δίνεται η πρόβλεψη επιφανειακής συγκέντρωσης σκόνης για την Αθήνα και το Ηράκλειο:

Στο Ηράκλειο το μέγιστο της συγκέντρωσης αναμένεται την Πέμπτη 12 Απριλίου και στην Αθήνα το διήμερο Παρασκευής και Σαββάτου 13-14 Απριλίου. Τέλος, στο διάγραμμα που ακολουθεί δίνεται η κατακόρυφη συγκέντρωσης σκόνης πάνω από το Ηράκλειο το μεσημέρι της Πέμπτης 12 Απριλίου, με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις να αναμένονται σε ύψος 1500-3000 μέτρα πάνω από το έδαφος.

Κ. Λαγουβάρδος-Θ. Γιάνναρος-Σ. Ντάφης

ΕΑΑ-Πεντέλη

Η θερμοκρασία και η βροχή τον Μάρτιο στην Ευρώπη

Ο Μάρτιος του 2018 ήταν  πιο ψυχρός σε σχέση με το μέσο όρο  του Μαρτίου (1981-2010) σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Μόνο στα πολύ βόρεια τμήματα αλλά  και στο πιο νοτιοανατολικό τμήμα της (όπου περιλαμβάνεται και η χώρα μας) ήταν πιο θερμός από το μέσο όρο.

Κάτι παρόμοιο για την θερμοκρασία είχε συμβεί και το Φεβρουάριο (βλ. http://meteo.gr/article_view.cfm?entryID=594 ) Και πάλι περιοχές στον Αρκτικό ωκεανό ήταν σημαντικά πιο ζεστές από το μέσο όρο. Όμως τώρα αυτό συνέβη σε μικρότερη έκταση σε σχέση με το Φεβρουάριο. Ενώ και ο Φεβρουάριος για τη χώρα μας ήταν πιο ζεστός από το μέσο όρο.

Τα στοιχεία για την απόκλιση της θερμοκρασίας τον Μάρτιο σε σχέση με το μέσο όρο του Μαρτίου των ετών 1981-2010 δημοσίευσε η Υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κοπέρνικος  (Σχήμα 1).

Σχήμα 1: Απόκλιση της θερμοκρασίας τον Μάρτιο 2018 από το μέσο όρο Μαρτίου 1981-2010 (πηγή ECMWF/Climate Change Service)

Συνολικά για την Ευρώπη ο φετινός Μάρτιος ήταν ο δεύτερος πιο κρύος Μάρτιος από το 2000. Ο πιο κρύος Μάρτιος για την ήπειρό μας ήταν εκείνος του 2013.

Σύμφωνα με το περιφερειακό κλιματικό κέντρο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού για την Ευρώπη ιδιαίτερα βροχερός ήταν ο Μάρτιος κυρίως για την Ιβηρική χερσόνησο. Στην Ισπανία συνολικά έπεσε η τριπλάσια ποσότητα βροχής από το μέσο όρο βροχής για το Μάρτιο. Επίσης για περιοχές της Γαλλίας, της Ιταλίας αλλά και στο μεγαλύτερο τμήμα των Βαλκανίων ο φετινός Μάρτιος έδωσε βροχές 200-300 % του μέσου όρου (Σχήμα 2)

Σχήμα 2:  Απόκλιση της βροχόπτωσης τον Μάρτιο 2018 από το μέσο όρο Μαρτίου (1981-2010) (πηγή WMO RA VI RCC Network/ DWD)

Στις περιοχές της Ευρώπης που η βροχή τον Μάρτιο ήταν πολύ μικρότερη από το μέσο όρο ήταν και η Κρήτη, βλ. ανάλυση στο άρθρο μας http://meteo.gr/article_view.cfm?entryID=617

ΕΑΑ-Πεντέλη

Ο καιρός την Κυριακή και Δευτέρα του Πάσχα 8 και 9 Απριλίου 2018

Με λιακάδα ξημέρωσε η Κυριακή του Πάσχα 8 Απριλίου 2018 στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Οι καλές καιρικές συνθήκες θα συνεχιστούν για το υπόλοιπο της ημέρας. Εξαίρεση αποτελεί το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, με νεφώσεις, τοπικές βροχές αλλά και σποραδικές καταιγίδες. Η θερμοκρασία θα φτάσει κατά τόπους στα ηπειρωτικά τους 26 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχίσουν να πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 7 κατά τόπους, και παροδικά έως 8 μποφόρ.

Την Δευτέρα του Πάσχα 9 Απριλίου 2018, αναμένονται λίγες νεφώσεις κατά περιόδους που στα δυτικά θα είναι περισσότερες. Εξαίρεση και πάλι αποτελεί το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, όπου θα σημειωθούν τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες έως και της πρωινές ώρες, ενώ στη συνέχεια ο καιρός θα βελτιωθεί. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή. Οι άνεμοι στο Αιγαίο δεν θα ξεπερνούν τα 6 έως 7 μποφόρ, ενώ θα σημειωθεί περαιτέρω εξασθένηση από το μεσημέρι.

Ο χειμώνας δίνει τη θέση του στην άνοιξη στα ορεινά της χώρας μας! Μια υπέροχη φωτογραφία του Κώστα Λαζαρίδη από το Όρος Βόρας!

Το meteo.gr σας εύχεται χρόνια πολλά και μια χαρούμενη Κυριακή του Πάσχα!

Αθανάσιος Καραγιαννίδης

ΕΑΑ - Π. Πεντέλη

Κυριακή του Πάσχα 08/04/2018, 12:00

Οι βροχές του Μεγάλου Σαββάτου

Αξιόλογες βροχοπτώσεις σημειώθηκαν το Μ. Σάββατο στην Ανατολική Στερεά και στην Κρήτη. Ο πίνακας που ακολουθεί δίνει τα 8 μεγαλύτερα ύψη βροχής που κατέγραψαν οι σταθμοί του meteo.gr μέχρι τις 9 το βράδυ.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Η εξέλιξη του καιρού έως και τη Δευτέρα του Πάσχα, 9 Απριλίου 2018 (ανανέωση Μεγάλου Σαββάτου)

Οι βροχές και καταιγίδες που εκδηλώνονται από το ξημέρωμα της Μεγάλης Παρασκευής 6/4, αναμένεται να συνεχιστούν και το Μέγα Σάββατο 7/4 κυρίως στην κεντρική και νότια χώρα.

Πιο συγκεκριμένα, για το υπόλοιπο του  Μεγάλου Σαββάτου 7/4, τοπικές βροχές θα σημειωθούν κατά κύριο λόγο στο Αιγαίο, την Θράκη, την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, την Θεσσαλία, την Κεντρική και Ανατολική Στερεά Ελλάδα, και την Πελοπόννησο, ενώ λίγες σποραδικές καταιγίδες αναμένονται στην Πελοπόννησο, το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Στον χάρτη που ακολουθεί φαίνεται η ολική βροχόπτωση που αναμένεται στην χώρα έως και το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου. Σταδιακά και από το μεσημέρι τα φαινόμενα θα περιοριστούν στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, και θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 23 βαθμούς, ενώ οι  βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο θα φτάνουν κατά τόπους τα 7 και παροδικά τα 8 μποφόρ (χάρτης ανέμων αριστερά).

Τα εκτιμώμενα ύψη βροχής έως και το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου 07/04/2018

Την Κυριακή του Πάσχα 8/4 αναμένεται γενικά αίθριος καιρός σε όλη τη χώρα. Εξαίρεση αποτελεί το Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, όπου αναμένονται τοπικές βροχές, ενώ υπάρχει πιθανότητα για εκδήλωση καταιγίδων στην περιοχή των Δωδεκανήσων και της Ανατολικής Κρήτης. Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει μικρή άνοδο, φτάνοντας κατά τόπους στα ηπειρωτικά τους 26 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχίσουν να πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 7 κατά τόπους, και παροδικά έως 8 μποφόρ (χάρτης ανέμων δεξιά).

Εκτίμηση του ανέμου για το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου 07/04/2018 (αριστερά) και το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα 08/04/2018 (δεξιά)

Τη Δευτέρα του Πάσχα 9/4 αναμένονται τοπικές νεφώσεις, η θερμοκρασία θα παραμείνει στα ίδια περίπου επίπεδα, ενώ οι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο δεν θα ξεπερνούν τα 6 και τοπικά τα 7 μποφόρ.

Αναφορές έντονων φαινομένων μέσω της υπηρεσίας METEONOW είναι πολύ χρήσιμες σε όλους μας, για την παρακολούθηση της εξέλιξης τους. Για περισσότερες πληροφορίες, πατήστε ΕΔΩ.

Μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή στο κινητό σας με λειτουργικό android από εδώ: https://play.google.com/store/apps/details?id=gr.meteo.now

και σε λειτουργικό iOS από εδώ: https://itunes.apple.com/us/app/meteo-now/id1158804992?mt=8

Η ομάδα του meteo.gr σας εύχεται ολόψυχα ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ και μια χαρούμενη Κυριακή Του Πάσχα!

Αθανάσιος Καραγιαννίδης

ΕΑΑ - Π. Πεντέλη

Μέγα Σάββατο 07/04/2018, 12:00

Η εξέλιξη του καιρού έως και τη Δευτέρα του Πάσχα, 9 Απριλίου 2018 (ανανέωση Μεγάλης Παρασκευής)

Τοπικές βροχές σημειώνονται από τις πρώτες ώρες της Μεγάλης Παρασκευής 6/4, οι οποίες σταδιακά θα επεκταθούν σε θα ενισχυθούν. Πιο συγκεκριμένα, για το υπόλοιπο της Μεγάλης Παρασκευής 6/4 αναμένονται βροχές σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική χώρα και την Κρήτη, ενώ σποραδικές καταιγίδες αναμένονται κυρίως το μεσημέρι και απόγευμα. Στις υπόλοιπες νησιωτικές περιοχές οι βροχοπτώσεις θα είναι ασθενέστερες και τοπικού χαρακτήρα. Η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 23 βαθμούς. Οι άνεμοι στα πελάγη θα ενισχυθούν έως το βράδυ, και θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις φτάνοντας τοπικά τα 6 και τοπικά τα 7 μποφόρ. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα εκτιμώμενα ύψη βροχής το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής.

Τα εκτιμώμενα ύψη βροχής για το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής 06/04/2018  

Το Μέγα Σάββατο 7/4, τοπικές βροχές θα σημειωθούν κατά κύριο λόγο στο Αιγαίο, την Θράκη, την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, την Θεσσαλία, την Κεντρική και Ανατολική Στερεά Ελλάδα, και την Πελοπόννησο, ενώ λίγες σποραδικές καταιγίδες αναμένονται στην Πελοπόννησο, το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Σταδιακά και από το μεσημέρι τα φαινόμενα θα περιοριστούν στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, και θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή, ενώ οι  άνεμοι στο Αιγαίο θα παρουσιάσουν περαιτέρω ενίσχυση, φτάνοντας κατά τόπους τα 7 και παροδικά τα 8 μποφόρ (χάρτης ανέμων αριστερά).

Εκτίμηση του ανέμου για τις πρώτες βραδινές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου 07/04/2018 (αριστερά) και το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα 08/04/2018 (δεξιά)

Βελτιωμένος θα είναι ο καιρός την Κυριακή του Πάσχα 8/4, με λίγες μόνο νεφώσεις στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Ασθενείς και τοπικές βροχές αναμένονται μόνο στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, ενώ υπάρχει πιθανότητα για εκδήλωση καταιγίδων στην περιοχή των Δωδεκανήσων και της Ανατολικής Κρήτης. Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει μικρή άνοδο, φτάνοντας κατά τόπους στα ηπειρωτικά τους 25 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχίσουν να πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 8 μποφόρ κατά τόπους (χάρτης ανέμων δεξιά).

Τη Δευτέρα του Πάσχα 9/4 αναμένονται τοπικές νεφώσεις κυρίως στα δυτικά, η θερμοκρασία θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα, ενώ οι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο δεν θα ξεπερνούν τα 7 μποφόρ.

Αναφορές έντονων φαινομένων μέσω της υπηρεσίας METEONOW είναι πολύ χρήσιμες σε όλους μας, για την παρακολούθηση της εξέλιξης τους. Για περισσότερες πληροφορίες, πατήστε ΕΔΩ.

Μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή στο κινητό σας με λειτουργικό android από εδώ: https://play.google.com/store/apps/details?id=gr.meteo.now

και σε λειτουργικό iOS από εδώ: https://itunes.apple.com/us/app/meteo-now/id1158804992?mt=8

Αθανάσιος Καραγιαννίδης

ΕΑΑ - Π. Πεντέλη

Μεγάλη Παρασκευή 06/04/2018, 12:00

Η εξέλιξη του καιρού έως και τη Δευτέρα του Πάσχα, 9 Απριλίου 2018 (ανανέωση Μεγάλης Πέμπτης)

Για το υπόλοιπο της Μεγάλης Πέμπτης 5/4, αναμένονται αραιές νεφώσεις κατά περιόδους, στη ηπειρωτική χώρα και το Ιόνιο, ενώ στο Αιγαίο ο καιρός θα είναι σχεδόν αίθριος. Η θερμοκρασία στα κεντρικά και νότια ηπειρωτικά θα φτάσει τοπικά τους 25 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι άνεμοι στα πελάγη δεν θα ξεπερνούν τα 5 μποφόρ. Προς το βράδυ ο καιρός θα παρουσιάσει επιδείνωση στα βόρεια και δυτικά ηπειρωτικά και το Ιόνιο, όπου αναμένονται τοπικές βροχές.

Την Μεγάλη Παρασκευή 6/4 θα σημειωθούν βροχές σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική χώρα, ενώ καταιγίδες αναμένονται κυρίως το μεσημέρι και απόγευμα. Στις νησιωτικές περιοχές οι βροχοπτώσεις θα είναι ασθενέστερες και τοπικού χαρακτήρα. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα εκτιμώμενα ύψη βροχής το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής. Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά, η οποία κατά τόπους θα φτάσει τους 5 βαθμούς. Οι άνεμοι στα πελάγη θα ενισχυθούν, και θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις φτάνοντας τοπικά τα 6 και προς το βράδυ τα 7 μποφόρ.

 Τα εκτιμώμενα ύψη βροχής για το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής 06/04/2018  

Το Μέγα Σάββατο 7/4, βροχές θα σημειωθούν στο Αιγαίο, την Θράκη, την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, την Ανατολική Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, και την Πελοπόννησο, ενώ λίγες σποραδικές καταιγίδες αναμένονται κυρίως στην Πελοπόννησο, το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Σταδιακά και από το μεσημέρι τα φαινόμενα θα περιοριστούν στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, και θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή, ενώ οι  άνεμοι θα παρουσιάσουν περαιτέρω ενίσχυση, φτάνοντας κατά τόπους στο Αιγαίο τα 7 και παροδικά τα 8 μποφόρ (χάρτης ανέμων αριστερά).

 Εκτίμηση του ανέμου για το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου 07/04/2018 (αριστερά) και της Κυριακής του Πάσχα 08/04/2018 (δεξιά)

Βελτιωμένος θα είναι ο καιρός την Κυριακή του Πάσχα 8/4, με τοπικές μόνο νεφώσεις στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Ασθενείς και τοπικές βροχές αναμένονται μόνο στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο έως και το απόγευμα. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχίσουν να πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 8 μποφόρ κατά τόπους, όμως στο Ιόνιο θα πνέουν από μεταβαλλόμενες διευθύνσεις έως 5 μποφόρ (χάρτης ανέμων δεξιά).

Τη Δευτέρα του Πάσχα 9/4 αναμένονται τοπικές νεφώσεις κυρίως στα δυτικά, η θερμοκρασία θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα, ενώ οι άνεμοι στο Αιγαίο δεν θα ξεπερνούν τα 6 μποφόρ.

Αναφορές έντονων φαινομένων μέσω της υπηρεσίας METEONOW είναι πολύ χρήσιμες σε όλους μας, για την παρακολούθηση της εξέλιξης τους. Για περισσότερες πληροφορίες, πατήστε ΕΔΩ.

Μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή στο κινητό σας με λειτουργικό android από εδώ: https://play.google.com/store/apps/details?id=gr.meteo.now

και σε λειτουργικό iOS από εδώ: https://itunes.apple.com/us/app/meteo-now/id1158804992?mt=8

Αθανάσιος Καραγιαννίδης

ΕΑΑ - Π. Πεντέλη

Μεγάλη Πέμπτη 05/04/2018, 12:00

Η εξέλιξη του καιρού έως και τη Δευτέρα του Πάσχα, 9 Απριλίου 2018

Οι καλές καιρικές συνθήκες που επικρατούν από την αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας θα δώσουν τη θέση τους σε βροχές και καταιγίδες την Μεγάλη Παρασκευή 6/4 και το Μέγα Σάββατο 7/4. Βελτιωμένος αναμένεται ο καιρός την Κυριακή του Πάσχα 8/4.

Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, για το υπόλοιπο της Μεγάλης Τετάρτης 4/4 και έως και το μεσημέρι της Μεγάλης Πέμπτης 5/4, αναμένεται καλός καιρός, με τοπικές μόνο νεφώσεις κατά περιόδους. Η θερμοκρασία στα κεντρικά και νότια ηπειρωτικά θα φτάσει τοπικά τους 25 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι άνεμοι στα πελάγη δεν θα ξεπερνούν τα 5 με 6 μποφόρ. Αλλαγή αναμένεται από το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης 5/4, οπότε ο καιρός θα επιδεινωθεί στα βόρεια και δυτικά ηπειρωτικά και το Ιόνιο, με βροχές και σποραδικές καταιγίδες.

Την Μεγάλη Παρασκευή 6/4 θα σημειωθούν βροχές σε όλη σχεδόν τη χώρα, ενώ καταιγίδες αναμένονται κυρίως το μεσημέρι και απόγευμα στα ηπειρωτικά. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα εκτιμώμενα ύψη βροχής το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής. Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά, η οποία κατά τόπους θα φτάσει τους 5 βαθμούς. Οι άνεμοι στα πελάγη θα ενισχυθούν, και θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις φτάνοντας τοπικά τα 7 μποφόρ.

Τα εκτιμώμενα ύψη βροχής για το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής 06/04/2018  

Το Μέγα Σάββατο 7/4, βροχές θα σημειωθούν στο Αιγαίο, την Θράκη, την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, την Ανατολική Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, και την Πελοπόννησο, ενώ καταιγίδες αναμένονται κυρίως στο Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Σταδιακά και από το μεσημέρι τα φαινόμενα θα περιοριστούν στο Νότιο και Ανατολικό Αιγαίο, και θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή, ενώ οι  άνεμοι θα παρουσιάσουν περαιτέρω ενίσχυση, φτάνοντας κατά τόπους στο Αιγαίο και τα 8 μποφόρ, όπως φαίνεται και στον χάρτη που ακολουθεί.  

Εκτίμηση του ανέμου για τις πρωινές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου 07/04/2018  

Βελτιωμένος θα είναι ο καιρός την Κυριακή του Πάσχα 8/4, με τοπικές μόνο νεφώσεις στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Εξαίρεση αποτελεί το Νότιο Αιγαίο, όπου αναμένονται τοπικές βροχές και πιθανώς σποραδικές καταιγίδες, έως και το απόγευμα. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή. Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχίσουν να πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 8 μποφόρ κατά τόπους, όμως στο Ιόνιο θα πνέουν από μεταβαλλόμενες διευθύνσεις έως 5 μποφόρ.

Τη Δευτέρα του Πάσχα 9/4 αναμένονται τοπικές νεφώσεις, η θερμοκρασία θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα, ενώ οι άνεμοι στο Αιγαίο δεν θα ξεπερνούν τα 7 μποφόρ.

Αναφορές έντονων φαινομένων μέσω της υπηρεσίας METEONOW είναι πολύ χρήσιμες σε όλους μας, για την παρακολούθηση της εξέλιξης τους. Για περισσότερες πληροφορίες, πατήστε ΕΔΩ.

Μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή στο κινητό σας με λειτουργικό android από εδώ: https://play.google.com/store/apps/details?id=gr.meteo.now

και σε λειτουργικό iOS από εδώ: https://itunes.apple.com/us/app/meteo-now/id1158804992?mt=8

Αθανάσιος Καραγιαννίδης

ΕΑΑ - Π. Πεντέλη

Μεγάλη Τετάρτη 04/04/2018, 12:00

Μειωμένες βροχοπτώσεις και πολύ μειωμένη χιονοκάλυψη στην Κρήτη τον Μάρτιο

Ο Μάρτιος του 2018 ήταν ένας αρκετά ξηρός μήνας στην Κρήτη. Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Μετεωρολογικού και Υδρολογικού Παρατηρητηρίου Κρήτης του Εθνικού Αστεροσκοπείου, διαπιστώνεται ότι:

• Tα ύψη βροχής του Μαρτίου 2018 είναι αρκετά περιορισμένα, όπως διακρίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί από επιλεγμένους σταθμούς του Παρατηρητηρίου και στους 4 νομούς. Ο πίνακας δίνει τα ύψη βροχής για το μήνα Μάρτιο από το 2009 ως και το 2018, όπου διαπιστώνουμε ότι ο φετινός Μάρτιος, όπως και οι αντίστοιχοι μήνες το 2010 και το 2013 ήταν πολύ ξηροί. Αντιθέτως πολλές βροχές σημειώθηκαν τον Μάρτιο του 2014, 2015 και 2017.

Πίνακας 1: Ύψη βροχής για τον μήνα Μάρτιο από το 2009 ως το 2018. Με κίτρινο χρώμα δίνεται ο ξηρότερος και με μπλε χρώμα ο πιο υγρός Μάρτιος για κάθε σταθμό (τα κόκκινα κελιά σημειώνουν ελλιπείς μετρήσεις και οι παύλες τους σταθμούς οι οποίοι δεν είχαν τεθεί ακόμα σε λειτουργία).

Εντυπωσιακή είναι όμως και η έκταση της χιονοκάλυψης στο νησί, όπως έχει εκτιμηθεί από δορυφορικές μετρήσεις (βλ. Σχήμα 1). Ενώ στα τέλη Δεκεμβρίου αλλά και μέσα στον Ιανουάριο η έκταση της χιονοκάλυψης ήταν μεγαλύτερη από την μέση τιμή των τελευταίων 14 ετών, από τις αρχές Φεβρουαρίου 2018 και μετά, η χιονοκάλυψη είναι μέχρι και 75% μειωμένη από την μέση τιμή. Ανατρέχοντας στους σταθμούς μέτρησης ύψους χιονιού του Παρατηρητηρίου σε Λευκά Όρη και Ψηλορείτη, είναι χαρακτηριστικό να σημειωθεί, ότι και στους δύο σταθμούς καταγράφηκε χιονόπτωση μόνο 2-3 ημέρες μέσα στον Μάρτιο του 2018.

Σχήμα 1: Πορεία της έκτασης χιονοκάλυψης στην Κρήτη τον χειμώνα του 2017-2018 (κόκκινη γραμμή) και της αντίστοιχης μέσης τιμής της περιόδου 2004-2017 (μαύρη γραμμή).

Κ. Λαγουβάρδος-Σ. Ντάφης-Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ-Πεντέλη

(ευχαριστούμε τον συνεργάτη μας Χ. Πετρόπουλο για τη βοήθεια στην καταγραφή των βροχομετρικών δεδομένων)

Οι χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες στην Κρήτη

Σε σύνολο περίπου 370 σταθμών πανελλαδικώς, οι χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες τις πρωινές ώρες του Σαββάτου 31/03/2018,  κατεγράφησαν στα οροπέδια της Κρήτης, αναδεικνύοντας τη μοναδικότητα του κλίματος στο νησί.

Σύμφωνα με το Μετεωρολογικό και Υδρολογικό Παρατηρητήριο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο νησί, οι χαμηλότερες θερμοκρασίες κατεγράφησαν στο Οροπέδιο Λασιθίου (Τζερμιάδων) με 0.2 βαθμούς και στο Οροπέδιο Ασκύφου με 1.4 βαθμούς, ενώ ακολουθεί το Χ/Κ Καϊμάκτσαλαν στη Μακεδονία και σε υψόμετρο 2090 μέτρων με ελάχιστη θερμοκρασία 1.6 βαθμούς.     

Εικόνα από το οροπέδιο Λασιθίου το πρωί του Σαββάτου (10:45), όπως φαίνεται από την κάμερα (www.meteokrites.gr), η οποία φιλοξενείται στην ιστοσελίδα του μετεωρολογικού σταθμού στο Τζερμιάδων Λασιθίου. Στο βάθος διακρίνεται το Όρος Δίκτη.

Επιμέλεια κειμένου: Ιωάννης Κωλέτσης

O Φεβρουάριος του 2018 στον πλανήτη

Το φαινόμενο La Nina έχει αρχίσει να υποχωρεί, παρ' όλα αυτά η ψύξη των ωκεανών συνεχίζει να ρίχνει την μέση θερμοκρασία της Γης, κάνοντας τον Φεβρουάριο του 2018 τον ψυχρότερο στα τέσσερα τελευταία χρόνια. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί έναν από τους θερμότερους Φεβρουαρίους όλων των εποχών σε πλανητική κλίμακα. Στην Ευρώπη βέβαια τα πράγματα ήταν λίγο …ψυχρότερα (θυμηθείτε το άρθρο μας: Η θερμοκρασία του Φεβρουαρίου στην Ευρώπη)!

Στην εικόνα που ακολουθεί παρουσιάζονται κάποια από τα πιο σημαντικά κλιματικά στοιχεία του Φεβρουαρίου.

Κοντά στο απόλυτο ελάχιστο η παγοκάλυψη στους πόλους

• Η παγοκάλυψη στην Αρκτική ήταν κατά 8.8% κάτω από την μέση τιμή της περιόδου 1981-2010
• Στην Ανταρκτική η παγοκάλυψη ήταν κατά 25.4% κάτω από την μέση τιμή. Πρόκειται για το 2 χαμηλότερο ρεκόρ όλων των εποχών.

Θερμοτερές από τον μέσο όρο η ξηρά αλλά και η θάλασσα.

• Η μέση τιμή της θερμοκρασίας της επιφάνειας της Γης κατά το Φεβρουάριο ήταν η 15^η θερμότερη, ενώ για το τρίμηνο Δεκέμβριος-Φεβρουάριος ήταν η 7^η θερμότερη.
• Η μέση τιμή της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας, ήταν η 7^η θερμότερη για το Φεβρουάριο.

Η Ωκεανία οδήγησε την κούρσα των ρεκόρ!

• Η Ωκεανία έζησε τον 4ο θερμότερο Φεβρουάριό της, η Αφρική τον 10^ο, η Αμερική τον 13^ο, η Ασία τον 26^ο, η Βόρεια Αμερική τον 59^ο και η Ευρώπη τον 63^ο.
• Σε επίπεδο εποχής (Δεκέμβριος-Φεβρουάριος), η Ωκεανία έζησε τη θερμότερη καταγεγραμμένη, η Νότια Αμερική την 11^η θερμότερη, η Ευρώπη επίσης την 11^η, η Αφρική και Ασία την 12^η, και η Βόρεια Αμερική την 25^η.

Επιμέλεια: Αθανάσιος Καραγιαννίδης

Πηγή: National Oceanic and Atmospheric Administration (http://www.noaa.gov/)